Ο σχετικά ήπιος καιρός και η αποθεματοποίηση πετρελαίου θέρμανσης τον περασμένο Απρίλιο από τους καταναλωτές που περίμεναν την αύξηση του φόρου από τον Οκτώβριο, σώζουν κάπως την κατάσταση για την αντιμετώπιση των πρώτων χειμωνιάτικων ημερών.

Διαφορετικά, τα πράγματα θα ήταν δύσκολα, αφού για ακόμη μια φορά το κράτος εμφανίζεται εντελώς απροετοίμαστο να αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις αυτών που το ίδιο αποφάσισε. Δηλαδή, εξομοίωση του φόρου στα πετρέλαια θέρμανσης και κίνησης και με το ακριβό πλέον θέρμανσης, να έχει τις ίδιες προδιαγραφές με το αφορολόγητο ναυτιλιακό.

Τις προηγούμενες μέρες οι διακινητές πετρελαίου θέρμανσης (πρατήρια, μεταπωλητές κ.λπ.), με παράστασή τους στο υπουργείο Οικονομικών, επεσήμαναν τα προβλήματα που θα αντιμετωπιστούν, λόγω της μη εφαρμογής των νομοθετημένων μέτρων για παρακολούθηση της διακίνησης των καυσίμων (συστήματα εισροών εκροών κ.λπ.).

Ταυτόχρονα έθεσαν τα προβλήματα χρηματοδότησης της εμπορίας, καθώς λόγω της αύξησης της τιμής του πετρελαίου, θα απαιτηθούν πολύ μεγαλύτερα κεφάλαια κίνησης και μάλιστα με αυξημένα επιτόκια, για να καταλήξουν στο αίτημα να ανασταλεί η αύξηση του ειδικού φόρου, απειλώντας ταυτόχρονα με αποχή από την εμπορία.

Βεβαίως σε μεγάλο βαθμό οι «απειλές» γίνονται για τα μάτια του κόσμου. Οι παραγγελίες, σύμφωνα με παράγοντες εταιρειών εμπορίας, είναι ελάχιστες και για κάποιες μηδενικές.

Και αυτό επειδή όσες πολυκατοικίες δεν αντιμετώπιζαν πρόβλημα είσπραξης των κοινοχρήστων την προηγούμενη χειμερινή περίοδο, φρόντισαν να γεμίσουν τις δεξαμενές τους, ενώ όσων οι ένοικοι δεν πλήρωναν, θα συνεχίσουν να μην πληρώνουν και φέτος και άρα δεν πρόκειται να αγοράσουν πετρέλαιο.

Οι τιμές

Με βάση τις τιμές διυλιστηρίου που ισχύουν την εβδομάδα αυτή, ποσότητα 1.000 λίτρων θα παραδίδονταν στον καταναλωτή μεταξύ 1.350 και 1.360 ευρώ, έναντι περίπου 1.000 πέρυσι τον Απρίλιο.

Συγκεκριμένα, σήμερα η τιμή διυλιστηρίου ανέρχεται σε περίπου 700 ευρώ για τα 1.000 λίτρα, ο ειδικός φόρος κατανάλωσης είναι 332 ευρώ, ο ΦΠΑ 236 ευρώ και το εμπορικό περιθώριο θα κυμαίνεται μεταξύ 86 και 100 ευρώ (μαζί με το ΦΠΑ).

Για παραδόσεις ποσοτήτων μικρότερων από 1.000 λίτρα, ή για παραδόσεις σε μεγάλη απόσταση από τους αποθηκευτικούς χώρους (διυλιστήρια, δεξαμενές εταιρειών κ.λπ.), το κόστος προμήθειας αυξάνεται, ανάλογα με την εμπορική πολιτική της κάθε εταιρείας. Πάντως και φέτος οι περισσότερες θα συνεχίσουν να δέχονται πιστωτικές κάρτες για πληρωμή της αξίας του πετρελαίου με δόσεις.

Εκείνο βέβαια που τονίζουν με κάθε τρόπο οι καταναλωτικές οργανώσεις, είναι ότι λόγω της αύξησης της τιμής του πετρελαίου, οι καταναλωτές θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί στις παραλαβές πετρελαίου, καθώς μεγαλώνει και το κίνητρο για λαθροχειρίες στην παράδοση.

Συγκεκριμένα συνιστούν ογκομέτρηση της δεξαμενής πριν την παραλαβή και μετά την παραλαβή, αφού όμως περάσουν τουλάχιστον 5 λεπτά από την ολοκλήρωση της πλήρωσης της δεξαμενής, ώστε να κατακαθίσει ο αφρός. Επίσης όσοι παραλαμβάνουν πετρέλαιο, θα πρέπει να απαιτούν από τον μεταφορέα, να αδειάζει τον λαστιχένιο σωλήνα με τη χρήση πεπιεσμένου αέρα, καθώς όλα τα βυτιοφόρα είναι εφοδιασμένα με την ειδική συσκευή.

Σε κάθε περίπτωση, συνιστάται να προτιμούνται οι εταιρείες που προσφέρουν τον ηλεκτρονικό δακτύλιο, ο οποίος μετρά μόνο την ποσότητα που εισέρχεται στη δεξαμενή, ενώ η απόδειξη ή το τιμολόγιο κόβεται για την ποσότητα που έχει μετρήσει ο δακτύλιος. Εδώ αξίζει να πούμε ότι η κλοπή 50 λίτρων στην παράδοση, προσφέρει στον μεταφορέα πετρέλαιο αξίας περίπου 70 ευρώ. Αν δε ο μεταφορέας κάνει το ίδιο σε πέντε παραδόσεις, βγάζει έξτρα «βασιλικό μεροκάματο» 350 ευρώ.

Οι εναλλακτικές

Όπως είναι φυσικό το ακριβό πετρέλαιο, από πριν το καλοκαίρι ακόμη, έστρεψε πολλούς να εξετάσουν εναλλακτικές για την αντικατάσταση του καυσίμου. Εδώ να πούμε ότι η πιο απλή εναλλακτική λύση, είναι η χρήση κλιματιστικών συσκευών, που ήδη είναι εγκατεστημένες στην πλειονότητα των κατοικιών.

Ωστόσο η λύση αυτή, μόνο ως έσχατη λύση θα έπρεπε να επιλεγεί, καθώς η χρήση των συσκευών αυτών για θέρμανση έχει πολύ υψηλό κόστος, λόγω της τιμολογιακής πολιτικής στο ηλεκτρικό, που αυξάνει την τιμή της κιλοβατώρας, όσο αυξάνει και η κατανάλωση. Το ίδιο ισχύει βέβαια και για τα ηλεκτρικά θερμαντικά σώματα (φορητά καλοριφέρ, ηλεκτρικές θερμάστρες, τα αερόθερμα κ.λπ.), η κατανάλωση των οποίων κυμαίνεται από 1-3 κιλοβάτ την ώρα.

Η άλλη λύση με τους θερμοσυσσωρευτές, μπορεί να είναι φθηνότερη σχετικά από τα απλά σώματα. Απαιτεί όμως τριφασικές παροχές και πρόσβαση σε νυχτερινό τιμολόγιο, ώστε να αξιοποιούνται οι ώρες με χαμηλή τιμή ηλεκτρικού για τη σώρευση θερμότητας.

Για όλες τις άλλες επιλογές, που είναι το φυσικό αέριο, οι λέβητες πέλετς, οι σόμπες με ξύλα ή πέλετς τα ενεργειακά τζάκια, απαιτούν την πραγματοποίηση μίας επένδυσης, που μπορεί να είναι μικρότερη των 1.000 για μικρούς χώρους.

Σε κάθε περίπτωση, η επένδυση αυτή θα αποσβεστεί κάποια στιγμή (μπορεί σε δύο ή τρία χρόνια) από τη διαφορά της τιμής μεταξύ του πετρελαίου θέρμανσης και του εναλλακτικού καυσίμου. Το θέμα είναι το κατά πόσο ο καταναλωτής έχει διαθέσιμο το ποσό για να προχωρήσει στην επένδυση αυτή, ή κατά πόσο οι ιδιοκτήτες διαμερισμάτων μίας πολυκατοικίας, μπορούν να συμφωνήσουν στο κόστος αλλαγής καυσίμου και λέβητα.

Φυσικό αέριο

Το φυσικό αέριο αποτελεί μια οικονομική χρήση για θέρμανση, αλλά και για άλλες χρήσεις στο σπίτι, όπως ζεστό νερό, μαγείρεμα κλπ. έναντι του ηλεκτρικού και του πετρελαίου θέρμανσης. Ωστόσο, τη λύση αυτή μπορούν να αξιοποιήσουν μόνο όσοι έχουν πρόσβαση στο δίκτυο, δηλαδή περίπου 1 εκατομμύριο καταναλωτές σε Αττική, Θεσσαλονίκη και Θεσσαλία (Βόλος, Λάρισα Τρίκαλα, Καρδίτσα).

Τα πλεονεκτήματά του είναι πολλά, καθώς ο καταναλωτής το βρίσκει διαθέσιμο όταν το χρειάζεται, ενώ πληρώνει μόνο όσο καταναλώνει. Δεν χρειάζεται δηλαδή να δεσμεύει χρήματα για αποθήκευση καυσίμου, όπως συμβαίνει με το πετρέλαιο και τα άλλα καύσιμα. Επίσης, προσφέρει μεγαλύτερο χρόνο ζωής στις συσκευές (καυστήρας, λέβητας) και τέλος λόγω των χαμηλότερων εκπομπών, είναι πιο φιλικό στο περιβάλλον.

Το σχετικό μειονέκτημα είναι ότι στις παλιές εγκαταστάσεις κεντρικής θέρμανσης, απαιτείται αλλαγή του καυστήρα και ίσως αλλαγή του λέβητα. Το βέβαιο είναι ότι με βάση της διαφορά τιμής που έχει με το πετρέλαιο θέρμανσης, η απόσβεση μπορεί να γίνει σχετικά σύντομα.

Σύμφωνα με την ΕΠΑ Θεσσαλονίκης, το φετινό χειμώνα η εξοικονόμηση μπορεί να φτάσει τα 1.500 ευρώ για μία οικοδομή που καταναλώνει περίπου 3.600 λίτρα τη χειμερινή περίοδο. Όπως είναι φυσικό, το ποσό αυτό αυξάνει, όσο αυξάνει και η κατανάλωση.

Για την αντιμετώπιση του επιπλέον κόστους από την εγκατάσταση νέου καυστήρα και λέβητα (μπορεί να κυμαίνεται από 6.000-10.000 ευρώ), το Αέριο Αττικής προσφέρει χρηματοδοτικά κίνητρα για πολυκατοικίες με εγκατεστημένο καυστήρα δυναμικότητας άνω των 140.000 Kcal την ώρα.

Δηλαδή αναλαμβάνουν το κόστος της νέας εγκατάστασης, ενώ η αποπληρωμή γίνεται με δόσεις και με τους μηνιαίους λογαριασμούς κατανάλωσης, σε διάστημα 3-5 ετών και με επιτόκιο 9,85-12%. Σύμφωνα με την εταιρεία, για το διάστημα αποπληρωμής το ποσό που θα πληρώνει κάθε διαμέρισμα σε μηνιαία βάση είναι της τάξης των 10-15ευρώ.

Σόμπες ξύλου

Ένα σπίτι 100 περίπου τετραγωνικών ελληνικής κατασκευής τελευταίας δεκαετίας με θερμομόμωση και διπλά κουφώματα χρειάζεται περίπου 10kw για να θερμανθεί. Το ξύλο έχει συγκεκριμένη θερμαντική απόδοση με μέση τιμή 4,2 kw.

Ένα από τα υψηλότερα ποσοστά απόδοσης μιας ενεργειακής εστίας ξύλου είναι 83%, επομένως η πραγματική απόδοση της εστίας με ένα ξύλο 4,2 Kw είναι 4,2x 83%=3,486 kw.

Με αυτήν την εστία χρειαζόμαστε 10/3,486=2,86 κιλά ξύλου την ώρα για να έχουμε 10kw.

Το τζάκι ως κύρια θέρμανση

Ένα σπίτι 100 περίπου τετραγωνικών Ελληνικής κατασκευής τελευταίας δεκαετίας με θερμομόνωση και διπλά κουφώματα χρειάζεται περίπου 10kw για να θερμανθεί.

Το ξύλο έχει συγκεκριμένη θερμαντική απόδοση με μέση τιμή 4,2kw.

Ένα μέσο ενεργειακό τζάκι έχει απόδοση 70%. Η πραγματική απόδοση της εστίας με ένα κιλό ξύλο 4,2 kw είναι 4,2 kw είναι 4,2×70%=2,94kw. Με αυτήν την εστία χρειαζόμαστε 10/2,94=3,4 κιλά ξύλου την ώρα για να έχουμε 10kw.

Ένα απλό ανοιχτό τζάκι έχει απόδοση 12%. Η πραγματική απόδοση της εστίας με ένα ξύλο 4,2 kw είναι 4,2×12%=0.50 kw.

Η χρήση ενός τζακιού σαν κύρια θέρμανση προϋποθέτει ότι το τζάκι θα καίει για περίπου 12 ώρες τη μέρα, 30 μέρες το μήνα.

Ας υπολογίσουμε πόσο ξύλο χρειάζεται ο χώρος των 100 τετραγωνικών για να ζεσταίνεται αποκλειστικά με ξύλο για έναν ολόκληρο μήνα:

Με το αποδοτικότερο ενεργειακό τζάκι χρειαζόμαστε 2,87x 12=34,44 κιλά τη μέρα και 34,44x 30=1033,2 κιλά ξύλα το μήνα με κόστος περίπου 120 ευρώ το μήνα.

Με το ένα απλό  τζάκι χρειαζόμαστε 20 x 12=240 κιλά τη μέρα και 240x 30=7 τόνους ξύλα το μήνα με κόστος περίπου 864 ευρώ το μήνα.

(του Μιχάλη Καϊταντζίδη, euro2day.gr)